Goed rentmeesterschap

In de maatschappij zien we steeds meer aandacht voor het thema duurzaamheid, ook binnen noodhulp en ontwikkelingswerk. We ontkomen er niet aan om na te denken over de gevolgen van onze hulpverlening op de lange termijn voor mens, maatschappij en milieu. Het is geen kwestie van we kunnen er niet aan ontkomen, maar we willen er niet aan ontkomen. Als christelijke hulpverleningsorganisatie zijn we verplicht ons steentje bij te dragen aan duurzaamheid. Dit principe, goed rentmeesterschap, betekent dat je goed zorgt voor wat je is toevertrouwd. Dat gaat verder dan alleen financiën. Het gaat over het juist benutten en verzorgen van ál je middelen. Denk aan de manier waarop je je tijd besteedt, het welzijn van je personeel en het onderhouden van je kantoorpand. Daarnaast moeten we nadenken over hoe onze hulpverlening de lokale economie en het milieu beïnvloedt.

Anders kijken

Hoe passen we duurzaamheid toe in noodhulp en ontwikkelingswerk? Bij rampen moet je snel handelen en heb je geen tijd om te onderzoeken welke duurzame oplossingen de markt te bieden heeft. Als er mensenlevens op het spel staan, maakt het dan uit of de hulp duurzaam is? Bij een grootschalige ramp, zoals een aardbeving, zijn er veel waterdichte en vuurbestendige tenten nodig om de mensen in te huisvesten. Wat gebeurt er met deze tenten zodra mensen naar een bebouwde opvang verhuizen? Gaat dat naar de storthoop? In de praktijk zien gelukkig we dat veel materialen lokaal worden hergebruikt voor diverse toepassingen, zoals parasols of tassen.

Andere vraagstukken zijn: hoe minimaliseer je vliegbewegingen van hulpgoederen en hulpverleners? En hoe verminder je verpakkingsmaterialen van voedsel, drinkwater en dekens? Het is ook belangrijk om de lokale economie niet te verstoren en de kracht van lokaal ondernemerschap te benutten tijdens of kort na een ramp. Naast acute hulp hebben we een bredere blik nodig.

Geleerde lessen

Tijdens rampen is het gemakkelijk om duurzaamheid uit het oog te verliezen door de chaos en tijdsdruk. Toch bieden we steeds meer duurzame hulp door te leren van elk project. Een precieze blauwdruk is niet te maken, want iedere ramp is anders. Wel kunnen we onze ‘gereedschapskist’ vullen met opgedane lessen. Bij ADRA International hebben we een kennisbank ingericht die wereldwijd toegankelijk is. Na iedere projectevaluatie voegen we tips en duurzame oplossingen toe aan deze kennisbank. Zo zijn ze gemakkelijk vindbaar en mee te nemen in volgende projecten. Dit geldt voor zowel het leveren van noodhulp als ontwikkelingswerk.

Wikken en wegen

Bij ontwikkelingswerk hebben we over het algemeen meer tijd om na te denken over  duurzaamheid binnen een project. Toch komen we ook dan voor lastige afwegingen te staan. Zo hebben we een project lopen voor de bouw van een school in Swaziland. De computers van de school hebben stroom nodig, maar het elektriciteitsnetwerk van Swaziland is instabiel. Een mogelijke oplossing is de aanschaf van zonnepanelen. Daar komen echter hoge kosten bij kijken en dat betekent dat er een leslokaal minder gebouwd kan worden. De meest duurzame oplossing beperkt onze mate van hulp.

Verminderen voetafdruk

Ook voor ons kantoor in Nederland zetten we duurzaamheid op de kaart. In 2019 zijn we gestart met een pilot in samenwerking met ADRA Duitsland, Zweden en Madagaskar om onze voetafdruk in kaart te brengen. We streven ernaar deze voetafdruk zo dicht mogelijk bij nul te houden. Dit doen we door op ons gedrag te letten (zoals het licht en de verwarming  uit bij het verlaten van het kantoor), milieuvriendelijke drukkerijen te gebruiken en technische verbeteringen door te voeren (zoals zonnepanelen op het dak). Ter compensatie van het deel dat we niet kunnen reduceren, hebben we twee jaar geleden de eerste bomen in het ADRA Bos geplant. Lees hierover meer in dit artikel.  

Voortdurend proces

Duurzaamheid blijft een voortdurend proces. We zetten dit thema regelmatig op de agenda om er de aandacht op te houden. Wilt u meer weten over hoe ADRA met duurzaamheid omgaat of heeft u suggesties voor verdere verduurzaming? We horen graag van u!